Περιγραφή του εγκλήματος
Η εγκληματική συμπεριφορά στην παραπλάνηση σε χρηματιστηριακές πράξεις περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:
- την από πλεονεξία εκμετάλλευση της απειρίας ή της πνευματικής αδυναμίας ενός προσώπου,
- την παραπλάνηση αυτού του προσώπου,
- τη διενέργεια χρηματιστηριακών κερδοσκοπικών πράξεων, οι οποίες δεν ανήκουν στον κύκλο εργασιών του παραπλανώμενου και οι οποίες είναι προφανώς δυσανάλογες προς την περιουσία του και μπορούν εξαιτίας αυτού του γεγονότος να επιφέρουν ή να επιταχύνουν την οικονομική καταστροφή του.
Οι χρηματιστηριακές πράξεις στις οποίες προβαίνει το θύμα πρέπει να οδηγούν αιτιακά (αιτώδης σύνδεσμος) στη δυνατότητα ή στην επιτάχυνση της οικονομικής καταστροφής του.
Ο δράστης πρέπει να γνωρίζει την απειρία ή πνευματική αδυναμία του άλλου και ότι οι πράξεις, στις οποίες τον εξωθεί, δεν ανήκουν στον κύκλο εργασιών του αλλά είναι προφανώς δυσανάλογες προς την περιουσία του και μπορούν εξαιτίας αυτού του γεγονότος να επιφέρουν ή να επιταχύνουν την οικονομική καταστροφή του και να θέλει την επέλευση του εγκληματικού αποτελέσματος. Επιπλέον, ο υπαίτιος πρέπει να ενεργεί από πλεονεξία.
Ποινική κύρωση
Η παραπλάνηση σε χρηματιστηριακές πράξεις προβλέπεται στο άρθρο 406 ΠΚ και τιμωρείται:
- ως πλημμέλημα, επισύροντας ποινή φυλάκισης από 10 ημέρες έως 2 έτη.
Προστατευόμενο έννομο αγαθό
Με την ποινικοποίηση της παραπλάνησης σε χρηματιστηριακές πράξεις επιδιώκεται η προστασία της περιουσίας του παραπλανημένου.
Ικανοποίηση του παθόντος
Με το Ν 3904/2010 προστέθηκε στον Ποινικό Κώδικα το άρθρο 406 Α, το οποίο παρέχει ορισμένες ευεργετικές ρυθμίσεις για τον υπαίτιο της απιστίας, εφόσον προβεί αυτοβούλως στην ικανοποίηση (έστω και μερική) του παθόντα. Ειδικότερα προβλέπεται:
- η μη άσκηση ποινικής δίωξης και η αρχειοθέτηση της υπόθεσης, αν ο δράστης μέχρι την άσκηση ποινικής δίωξης ικανοποιήσει εντελώς το ζημιωθέντα, καταβάλλοντας αποδεδειγμένα ή κατά δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του το κεφάλαιο και τους τόκους υπερημερίας,
- η εξάλειψη του αξιοποίνου, αν ο δράστης με δική του θέληση και πριν εξετασθεί με οποιονδήποτε τρόπο για την πράξη του από τις αρμόδιες αρχές ικανοποιήσει εντελώς το ζημιωθέντα,
- η απαλλαγή από την ποινή, αν ο δράστης μέχρι το τέλος της αποδεικτικής διαδικασίας στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο ικανοποιήσει εντελώς το ζημιωθέντα, καταβάλλοντας αποδεδειγμένα ή κατά δήλωση του παθόντος ή των κληρονόμων του το κεφάλαιο και τους τόκους υπερημερίας.