Ο τύπος της επιχειρηματικής εταιρίας περιορισμένης ευθύνης (Unternehmergesellschaft (haftungsbeschrankt) ή σύντομα UG haftungsbeschrankt, που ονομάζεται στις γερμανικές συναλλαγές και ως Mini-GmbH («μίνι-ΕΠΕ», στο εξής μικρή ΕΠΕ), εισήχθη στο γερμανικό δίκαιο στο πλαίσιο της αναμόρφωσης του δικαίου της ΕΠΕ, με το νόμο της 1ης Νοεμβρίου 2008 για την αναμόρφωση του δικαίου της ΕΠΕ και την καταπολέμηση της καταχρηστικής εκμετάλλευσης, ως μία εταιρική μορφή πιο φιλική στην ίδρυση και εναλλακτική της κλασικής ΕΠΕ. Η μικρή ΕΠΕ δεν αποτελεί νέα εταιρική μορφή. Ουσιαστικά πρόκειται για μία ΕΠΕ με μικρότερο ιδρυτικό κεφάλαιο, από το προβλεπόμενο για την κλασική ΕΠΕ των 25.000 €. Αποτελεί νομικό πρόσωπο, που υπόκειται πλήρως στην φορολογία των νομικών προσώπων και στην φορολογία των επιχειρήσεων, και πρέπει να δημοσιεύει τους ισολογισμούς της σύμφωνα με τις παρ. 325, 326 του γερμ. Εμπορικού Κώδικα.

Ίδρυση της Εταιρείας

Η μικρή ΕΠΕ ιδρύεται όπως και η κλασική ΕΠΕ, με πολύ μικρές αποκλίσεις. Πρέπει να καταρτιστεί ένα καταστατικό και να καταβληθούν οι εισφορές.
Καταστατικό
Το καταστατικό πρέπει να καταρτιστεί συμβολαιογραφικά και να υπογραφεί από τους εταίρους. Το ελάχιστο περιεχόμενο του καταστατικού προβλέπεται στην παρ. 3 του νόμου περί ΕΠΕ, και πρέπει να περιέχει τουλάχιστον τις ακόλουθες πληροφορίες:

  • Επωνυμία
  • Έδρα
  • Σκοπό
  • Ύψος του ιδρυτικού κεφαλαίου
  • Αριθμός και ύψος εταιρικών μεριδίων
  • Ονόματα των εταίρων – ιδρυτών

Από την αναμόρφωση του δικού της ΕΠΕ της 1ης Νοεμβρίου 2008 και έπειτα είναι δυνατόν να ιδρυθεί μία εταιρία με έως 3 εταίρους και ένα διαχειριστή, με απλή διαδικασία μέσω ενός προδιατυπωμένου σχεδίου, το οποίο περιέχει τα παραπάνω σημεία .

Η εταιρία μπορεί να κάνει συναλλαγές μόνο με τον τίτλο «Unternehmergesellschaft (haftungsbeschrankt)» ή „UG (haftungsbeschrankt)“ (επιχειρηματική εταιρία περιορισμένης ευθύνης). Ο όρος «περιορισμένης ευθύνης» (“haftungsbeschrankt”) δεν μπορεί να συντμηθεί. Μετά την υπογραφή του καταστατικού αυτό καταχωρείται από τον συμβολαιογράφο μαζί με την λίστα των εταίρων (παρ. 40 νόμου περί ΕΠΕ) ηλεκτρονικά στο εμπορικό μητρώο.

Ιδρυτικό κεφάλαιο

H ονομαστική αξία των εταιρικών μεριδίων (συνολικά το ιδρυτικό κεφάλαιο) που ορίζεται στο καταστατικά πρέπει μετά την ίδρυση και πριν την καταχώρηση να δηλωθούν στο εμπορικό μητρώου (άρ. 5α εδ. 2 ν. ΕΠΕ), ώστε η εταιρία να καταχωρηθεί. Το ιδρυτικό κεφάλαιο πρέπει να ανέρχεται σε 1 € τουλάχιστον. Στην πράξη δηλώνονται συνήθως ποσά μέχρι 1.000 €, κάτι που όμως επηρεάζει την πιστωτική εικόνα της εταιρίας. Από τα 25.000 € και πάνω δεν ιδρύεται πλέον μικρή ΕΠΕ, αλλά κανονική ΕΠΕ (άρ. 5α εδ. 1 ν. ΕΠΕ). Αντίθετα προς την κανονική ΕΠΕ, δεν επιτρέπονται εισφορές σε είδος. Το κεφάλαιο πρέπει να καταβληθεί αμέσως και σε μετρητά (άρ. 5α εδ. 2 ν. ΕΠΕ). Για τον λόγο αυτό η ίδρυση μικρής ΕΠΕ με κεφάλαιο ανώτερο των 12.500 έχει μικρή σημασία, καθώς θα μπορούσε να ιδρυθεί μία κανονική ΕΠΕ, στην οποία καταβάλλεται αρχικά μόνο το ήμισυ του κεφαλαίου. Στην κανονική ΕΠΕ υφίσταται ωστόσο στην περίπτωση της πτώχευσης υποχρέωση των εταίρων να καταβάλουν το ελλείπον ποσό για τη συμπλήρωση των 25.000 €, ενώ κάτι τέτοιο δε συμβαίνει στην μικρή ΕΠΕ, καθώς στην τελευταία ολόκληρο το κεφάλαιο πρέπει να έχει καταβληθεί από την ίδρυση. Το βασικό σχέδιο κατά το παράρτημα 1 της παρ. 2 εδ. 1α ν. ΕΠΕ προβλέπει ότι ο ιδρυτής εταίρος πρέπει να φέρει μόνος του έξοδα ίδρυσης, όταν αυτά υπερβαίνουν το κεφάλαιο της εταιρίας. Εάν η μικρή ΕΠΕ ιδρύεται με περισσότερους από τρεις εταίρους, τότε δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί το βασικό σχέδιο.

Δικαιώματα και υποχρεώσεις των συμμετεχόντων

Στην μικρή ΕΠΕ όργανα της εταιρίας είναι η συνέλευση των εταίρων και οι διαχειριστές.

Εταίροι

Όπως και στην κανονική ΕΠΕ, οι εταίροι είναι οι «ιδιοκτήτες» της εταιρίας. Οι εταίροι έχουν λοιπόν το δικαίωμα λήψης αποφάσεων για όλα τα σημαντικά θέματα της εταιρίας. Τα βασικότερα δικαιώματα των εταίρων είναι:

  • Δικαίωμα συμμετοχής και ψήφου στη συνέλευση για όλα τα σημαντικά θέματα της εταιρίας
  • Δικαίωμα παροχής πληροφοριών
  • Δικαίωμα στα κέρδη

Δέουσα προσοχή απαιτείται ως προς το ότι οι εταίροι σε περίπτωση επαπειλούμενης αδυναμίας πληρωμής (άρ. 5α εδ. 4 ν. ΕΠΕ) (ακόμη και όταν δεν μπορεί να πληρωθεί ένα τιμολόγιο εντός της προθεσμίας αποπληρωμής του) πρέπει να καλέσουν τη συνέλευση των εταίρων. Αυτό στην κανονική ΕΠΕ πρέπει να γίνει μόνο όταν προκύπτει από τον ισολογισμό ότι έχει χαθεί το ήμισυ του ιδρυτικού κεφαλαίου (άρ. 49 εδ. 3 ν. ΕΠΕ).

Διαχειριστές

Σύμφωνα με το άρ. 6 εδ. 2 ν. ΕΠΕ διαχειριστής μπορεί να είναι μόνο ένα φυσικό και δικαιοπρακτικά ικανό πρόσωπο, που δεν υπόκειται σε επαγγελματική ή επιχειρησιακή απαγόρευση και δεν έχει καταδικαστεί σε εγκλήματα σχετικά με την πτώχευση ή άλλα περιουσιακά αδικήματα που αναφέρονται στο άρ. 6 εδ. 2 αρ. 3 ν. ΕΠΕ. Οι διαχειριστές είναι αρμόδιοι για τη διοίκηση των τρεχουσών υποθέσεων. Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις τους προκύπτουν καταρχήν από τον διορισμό τους και από τη σύμβασή τους. ο διαχειριστής εκπροσωπεί την εταιρία δικαστικά και εξώδικα. Η σημαντικότερη υποχρέωση που συνεπάγεται και τις περισσότερες ευθύνες είναι η τακτική τήρηση των λογαριασμών. Ο διαχειριστής ευθύνεται για την ορθή και τακτική τήρηση των βιβλίων. Επιπλέον υποχρεούται στην απόδοση των φορολογικών δηλώσεων και για τις τρέχουσες υποθέσεις της εταιρίας.

Διοικητικό και εποπτικό συμβούλιο

Αντίθετα με την ανώνυμη εταιρία, η μικρή ΕΠΕ δε διαθέτει κατά κανόνα εποπτικό συμβούλιο. Υποχρέωση για την ύπαρξη τέτοιου υπάρχει μόνο όταν συντρέχουν συγκεκριμένες περιστάσεις, όπως π.χ. η μικρή ΕΠΕ απασχολεί πάνω από 500 εργαζομένους (κάτι που έχει μικρή πρακτική σημασία). Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει ωστόσο την ύπαρξη εποπτικού συμβουλίου.

Αποθεματικό και μετατροπή σε ΕΠΕ

Λόγω του ότι οι αρχικές εισφορές μπορεί να μην επαρκέσουν σε κάποιες περιπτώσεις, πρέπει ποσοστό 25{15f521f44c6b48730ff250e5d8fe285a2032dd99f95a49021058b1f2ce6a13b2} των ετησίων κερδών να τοποθετούνται σε αποθεματικό. Όταν το αποθεματικό μαζί με το αρχικό κεφάλαιο φτάσουν το ποσό των 25.000 € (ελάχιστο κεφάλαιο σύμφωνα με το άρ. 5 παρ. 1 ν. ΕΠΕ), τότε μπορούν οι εταίροι να λάβουν απόφαση αυξήσεως του κεφαλαίου σύμφωνα με το άρ. 57 c ν. ΕΠΕ. Αυτό επιτρέπεται στην μικρή ΕΠΕ

  • να μην υποχρεούται μελλοντικά στη δημιουργία αποθεματικού με το 25{15f521f44c6b48730ff250e5d8fe285a2032dd99f95a49021058b1f2ce6a13b2} των κερδών
  • να αποφασίζει ελεύθερα για τη διάθεση των αποτελεσμάτων χρήσης
  • να αλλάξει τον εταιρικό της τύπο σε ΕΠΕ

Πρέπει να σημειωθεί ότι η μικρή ΕΠΕ επιτρέπεται να συγκεντρώνει κεφάλαια για το αποθεματικό, όταν αποφασίσει την αύξηση του κεφαλαίου της. Αυτό σημαίνει ότι ποτέ δεν τρέπεται αυτόματα σε μία κανονική ΕΠΕ. Η μικρή ΕΠΕ επιτρέπεται όμως ακόμη και μετά την απόφαση αύξησης κεφαλαίου να διατηρήσει τον τίτλο της μικρής ΕΠΕ, δεν υπάρχει δηλαδή υποχρέωση χρήσης της ονομασίας «ΕΠΕ» (GmbH). Αυτό έχει σημασία, καθώς από την αλλαγή της επωνυμίας προκύπτουν έξοδα και καθυστερήσεις. Τα έξοδα προκύπτουν και εκ του ότι για την αύξηση κεφαλαίου δεν απαιτείται επίσημα ελεγμένος ισολογισμός από κάποιον ελεγκτή.

Άλλες συγκρίσιμες εταιρικές μορφές

Ο Γερμανός νομοθέτης εισήγαγε την μικρή ΕΠΕ ώστε να δώσει μία εναλλακτική επιλογή στην όλο και δημοφιλέστερη, τα τελευταία έτη, μορφή της αγγλικής Limited.
Μία εναλλακτική πρόταση προς την μικρή ΕΠΕ θα μπορούσε να είναι η Ευρωπαϊκή Ιδιωτική Εταιρία.

Το αυστριακό οικονομικό επιμελητήριο (osterreichische Wirtschaftskammer – WKO) καθώς και η «Junge Wirtschaft» της Αυστρίας τάσσονται υπέρ της εισαγωγής ενός νέου εταιρικού τύπου σύμφωνα με τα γερμανικά πρότυπα στην Αυστρία. Στο θέμα αυτό αναφέρθηκε ο πρόεδρος της WKO, κύριος Christoph Leitl, στο πλαίσιο των συζητήσεων της αναθεώρησης (Alpbacher Reformgesprache) τον Αύγουστο του 2007.