Σε όλες τις συναλλαγές με τις ελληνικές οικονομικές υπηρεσίες είναι αναγκαίο να χρησιμοποιείται ο αριθμός φορολογικού μητρώου. Ο ΑΦΜ απαιτείται στις πιο πολλές ιδιωτικές υποθέσεις, έτσι ώστε, στην πράξη, σχεδόν κανένας δεν μπορεί να εξαιρεθεί από την απόκτηση αριθμού φορολογικού μητρώου.

Η έναρξη κάθε είδους επιχείρησης στην Ελλάδα, ξεκινά πάντα από την εφορία, έτσι ώστε το αργότερο σε αυτή την φάση πρέπει να έχει εκδοθεί ή τουλάχιστον να έχει γίνει η αίτηση για την έκδοση αριθμού φορολογικού μητρώου.

Επίσης, για την υποχρεωτική ειδοποίηση έναρξης ή παύσης κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας, πρέπει να υποβληθούν μια σειρά από έγγραφα που ποικίλλουν ανάλογα με την εταιρική μορφή.

Παρακάτω θα απαντήσουμε σε μερικές συχνές ερωτήσεις σχετικά με την έκδοση του φορολογικού μητρώου και την έναρξη και παύση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αλλά χωρίς να εξαντλούμε και να αναλύουμε σε βάθος τα σχετικά ζητήματα.

Σε ποια υπηρεσία ή αρχή πρέπει να υποβάλει κανείς αίτηση για την έκδοση αριθμού φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ);

Η αίτηση για την έκδοση ΑΦΜ γίνεται γενικά στην εφορία που έχει δικαιοδοσία βάσει της κατοικίας του αιτούντος (ΔΟΥ = Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία). Σε ορισμένες περιπτώσεις (νομικά πρόσωπα, οι αιτούντες μη κάτοικοι στην Ελλάδα, κλπ.) ισχύουν διαφορετικοί κανόνες.

Ποια είναι τα έγγραφα που απαιτούνται για την χορήγηση αριθμού φορολογικού μητρώου σε φυσικό πρόσωπο Έλληνα πολίτη;

Ένα αντίγραφο του συμπληρωμένου εντύπου «M1» (έντυπο που παρέχεται από την εφορία) που υποβάλλεται μαζί με επίσημο έγγραφο αναγνώρισης (διαβατήριο, ταυτότητα). Εάν η αίτηση υποβάλλεται από νόμιμα εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, απαιτείται το αντίστοιχο έγγραφο με το οποίο χορηγήθηκε η πληρεξουσιότητα και αντίγραφο του προσωπικού δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου του αιτούντος

Ποια είναι τα έγγραφα που απαιτούνται για την χορήγηση αριθμού φορολογικού μητρώου σε επιχειρήσεις στην Ελλάδα;

Με τον ίδιο τρόπο όπως παραπάνω, χωρίς καμία διάκριση ανάλογα με την επαγγελματική κατάσταση. Ο ΑΦΜ χορηγείται ως μέρος της έναρξης δραστηριότητας όταν πρόκειται για νομικά πρόσωπα. Τα απαιτούμενα έγγραφα αναφέρονται παρακάτω.

Ποια είναι τα έγγραφα που απαιτούνται για την χορήγηση αριθμού φορολογικού μητρώου σε αλλοδαπούς;

Το έντυπο “M1″ συμπληρωμένο και το διαβατήριο. Αν τα στοιχεία του διαβατηρίου δεν είναι γραμμένα στο λατινικό αλφάβητο, απαιτείται και αντίγραφο επίσημης μετάφραση του διαβατηρίου στα ελληνικά. Οι αλλοδαποί που διαμένουν στην Ελλάδα πρέπει να επιδείξουν, επίσης, και την άδεια παραμονής του στη χώρα.

Επιτρέπεται η κατοχή / χρήση πολλών αριθμών φορολογικού μητρώου;

Όχι! Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν. 2593/97 και την παρ. 3β του άρθρου 21 του Ν. 2948/2001, η κατοχή ή / και τη χρήση περισσότερων του ενός αριθμών φορολογικού μητρώου στην Ελλάδα τιμωρείται με πρόστιμο.

Ο αριθμός φορολογικού μητρώου διατηρείται και κατόπιν της παύσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας;

Όταν οι επιχειρήσεις σταματήσουν τη δραστηριότητά τους, ο αριθμός φορολογικού μητρώου για φυσικά πρόσωπα εξακολουθεί να ισχύει για ατομική επιχείρηση. Ο αριθμός φορολογικού μητρώου για νομικά πρόσωπα, από την άλλη πλευρά, διαγράφεται όταν σταματήσουν οι επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Ποια έγγραφα πρέπει να κοινοποιηθούν στην αρμόδια οικονομική αρχή για την έκδοση ΑΦΜ για εταιρία;

Πλέον με τη διαδικασία της ίδρυσης μέσω της υπηρεσίας μιας στάσης (ΓΕΜΗ ή συμβολαιογράφος, στην περίπτωση της ΕΠΕ ή ΑΕ), η έκδοση του ΑΦΜ και η έναρξη της δραστηριότητας γίνεται αυτόματα με την ίδρυση της εταιρίας και την έκδοση του πιστοποιητικού ίδρυσης της εταιρίας, το οποίο αναφέρει και το ΑΦΜ.

Πότε δεν είναι έγκαιρη η κοινοποίηση έναρξης ή παύσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ελλάδα και ποιες είναι οι συνέπειες;

Τα φυσικά πρόσωπα πρέπει να υποβάλουν τη δήλωση έναρξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας πριν την έναρξη των συναλλαγών της εκάστοτε επιχείρησης και να καταθέσουν τη δήλωση παύσης των δραστηριοτήτων τους εντός 10 ημερών από την τελική διακοπή.

Τα νομικά πρόσωπα και οι εταιρίες πρέπει να υποβάλουν τη δήλωση έναρξης εργασιών, υπό την προϋπόθεση ότι καμία συναλλαγή δεν έχει λάβει ακόμα χώρα, εντός προθεσμίας 30 ημερών από τον νομικό σχηματισμό, και να υποβάλουν τη δήλωση για την παύση της λειτουργίας τους εντός ενός μηνός από την νόμιμη λύση της εταιρίας.

Γνωστοποίηση έναρξης ή παύσης των δραστηριοτήτων εκτός των παραπάνω προθεσμιών θεωρείται καθυστερημένη και να τιμωρείται με πρόστιμα ύψους 117 έως 1.170 ευρώ, σύμφωνα με την § 3α του άρθρου 21 του Ν. 2948/2001.

Ποια έγγραφα απαιτούνται για την γνωστοποίηση της διακοπής των εργασιών μιας ατομικής επιχείρησης στην Ελλάδα λόγω του θανάτου ενός φυσικού προσώπου;

Πιστοποιητικό θανάτου.

Πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών ή αποδοχή της κληρονομιάς.
Πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης ή, εάν υπάρχει διαθήκη, απόδειξη της απόφασης δημοσίευσης και ένα αντίγραφο αυτής της διαθήκης.
Εάν οι κληρονόμοι συνεχίσουν την επιχειρηματική δραστηριότητα, πρέπει να υποβληθούν τα ακόλουθα έγγραφα:
Πιστοποιητικό θανάτου, Πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών ή αποδοχή της κληρονομιάς Πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης ή, εάν υπάρχει διαθήκη, απόδειξη της απόφασης δημοσίευσης και ένα αντίγραφο αυτής της διαθήκης.