Εργατικό δίκαιο και κοινωνική ασφάλιση

Το εργατικό δίκαιο διαδραματίζει ουσιώδη ρόλο στην οικονομία, γι’ αυτό έχει αποκτήσει μεγάλη σημασία στο νομικό σύστημα της Ελλάδας. Το εργατικό δίκαιο στην Ελλάδα έχει υποστεί πολλές τροποποιήσεις, ώστε να εναρμονίζεται με τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Από το έτος 2010 υπέστη σημαντικές αλλαγές, καθώς ελήφθησαν πολλά μέτρα στο πλαίσιο της καταπολέμησης της οικονομικής κρίσης, τα οποία επηρέασαν σημαντικά το εργατικό δίκαιο.
Το εργατικό δίκαιο χωρίζεται στο ατομικό και στο συλλογικό. Το ατομικό ρυθμίζεται από διάφορους νόμους, οι οποίοι περιλαμβάνουν ρυθμίσεις για διάφορα θέματα της σύμβασης εργασίας. Ο αστικός κώδικας προβλέπει γενικές διατάξεις σχετικά με τη σύμβαση εργασίας και αποτελεί τη βάση σχετικά με τις αμοιβαίες υποχρεώσεις των μερών σε μια σύμβαση εργασίας. Ζητήματα όπως η καταγγελία της σύμβασης εργασίας, η αποζημίωση απόλυσης, επιδόματα εορτών, ετήσια άδεια του εργαζομένου και επίδομα αδείας, χρόνο εργασίας και παρόμοια όπως υπερεργασία / υπερωρία ρυθμίζονται από διαφορετικούς νόμους. Το συλλογικό εργατικό δίκαιο περιλαμβάνεται κυρίως σε δύο νόμους, υπάρχουν όμως διάσπαρτες ρυθμίσεις και σε άλλους νόμους. Σημαντική αλλαγή που έλαβε χώρα τα τελευταία χρόνια ήταν η λήξη ισχύος του μεγαλύτερου μέρους των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Η κοινωνική ασφάλιση είναι υποχρεωτική για όλους τους πολίτες και τους κατοίκους Ελλάδος και αφορά σε όσους εξασκούν δραστηριότητα στην Ελλάδα. Τα σημαντικότερα ταμεία είναι το ΙΚΑ, το οποίο είναι αρμόδιο για εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες ασφαλίζονται στο ΕΤΑΑ, ο ΟΑΕΕ είναι αρμόδιος για ελεύθερους επαγγελματίες που δεν υπάγονται στο ΕΤΑΑ καθώς και για εμπόρους, ο ΟΓΑ είναι αρμόδιος για αγρότες, το ΝΑΤ για ναυτικούς κλπ.
Το δίκαιο κοινωνικής ασφάλισης υπέστη ουσιωδέστατες αλλαγές λόγω της κρίσης ιδίως από το 2010 και επιπλέον υπέστη πολύ μεγάλη αλλαγή το έτος 2016, π.χ. με τις αλλαγές της ελάχιστης ηλικίας συνταξιοδότησης, αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών κλπ. Πρόσωπα που είναι ήδη ασφαλισμένα σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα μπορούν να απαλλαγούν της υποχρέωσης ασφάλισης στην Ελλάδα.